? ضربه قوچ یا چکش آب چیست؟
? زمانی که آب در داخل لوله‌های آبرسانی در حال حرکت می باشد، ممکن است بر اثر عواملی همچون کم و زیاد شدن شدت جریان یا زمانی که شیر به طور ناگهانی باز یا بسته می شود، تغییر ناگهانی جریان و افت فشار به شکل یک موج فشاری در طول لوله ایجاد شود که حرکت کرده و باعث کم و زیاد شدن فشار می شود. به این پدیده ضربه قوچ می گویند. در واقع این پدیده در اثر تغییر ناگهانی سرعت در لوله‌های آبرسانی ایجاد می‌شود.
✅ گاهی اوقات قدرت تخریبی این موج‌های فشار به حدی است که نتایج وخیمی به بار می‌آورد. ترکیدن خطوط لوله در سیستمهای انتقال و شبکه‌های توزیع، خرابی و شکسته شدن شیرها، دریچه‌های کنترل و پمپ‌ها از نمونه‌های بارز تأثیر این پدیده می‌باشد.
✅ در سیستم لوله‌کشی گرمایش ساختمان به علت کم بودن فشار پمپ و همچنین وجود منبع انبساط (باز یا بسته)، مقدار ضربه قوچ ناچیز است. اما در سیستمهای آبرسانی این موضوع در صورت ایجاد شرایط زیر ممکن است به وجود بیاید:
? خاموش یا روشن شدن ناگهانی پمپ‌ها
? باز و بسته شدن ناگهانی شیرها (مثل حالتی که در شیرهای برقی اتفاق می‌افتد)
